Antalya Bağımsız Denetim ve S.M.M.M A.Ş.
Mevlüt KÖKÜŞ
S.M.Mali Müşavir & Bağımsız Denetçi
Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun teklifinde; Vergide gönüllü uyumun arttırılması gayesi ile Gelir ve Kurumlar vergisi mükelleflerinin YILLIK beyanname ile beyan ettikleri verginin belli bir kısmına kadar indirim yapılması yönünde düzenleme yapılmaktadır. Kanun teklifinin ilk 4 maddesi komisyonda kabul edildi. İlgili düzenleme kanun teklifinin 1. Maddesi.
Belirtmek gerekir ki; %5 indirim sadece ödenecek olan KURUMLAR VERGİSİ ve YILLIK GELİR vergisinden yapılıyor. KDV, Stopaj, Motorlu Taşıtlar Vergisi, Emlak Vergisi, ÖTV gibi diğer vergilerde indirim yok. Bir mükellef %5 lik vergi indirimden fazla 1 milyon Türk Lirasına kadar faydalanılabilecek.
KİMLER FAYDALANACAK
- Ticari, Zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle Gelir Vergisi mükellefi olanlar. (Bakkal, Market ,Mobilyacı, Mimar, Mali Müşavir, Avukat…)
- Finans, Bankacılık ve Sigortacılık sektörleri dışında olan Kurumlar Vergisi mükellefleri.(Anonim Şirketler, Limited Şirketler, İş Ortaklıkları, Kooperatifler )
KİMLER FAYDALANAMAYACAK
Kurumlar Vergisi mükelleflerinden; Bankalar, Faktoring Şirketleri, Sigorta Şirketleri.
Gelir Vergisi mükelleflerinden; Kira geliri, Değer artış kazancı , Sair kazanç ve Menkul Sermaye iradı elde edenlerden yıllık beyanını sadece bu gelirlerden dolayı verenler. Mükellefin ticari kazancının yanında yıllık beyanında, diğer gelir unsurlarından elde etmiş olduğu kazançlarıda olsa indirim sadece Ticari kazanç için uygulanacak.
Bir örnek: market sahibi Osman bey market işletmesi işinden dolayı ticari kazanç elde ederken aynı zamanda atadan kalma meskenlerden kira geliri elde ediyor. Market işinden dolayı yıllık 20 bin, mesken kira gelirinden de 80 bin TL kazanç elde ediyor. Osman bey ticari kazancından hesaplanacak vergiden %5 indirim alacak, ancak kira gelirinden hesaplanacak olan vergiden indirim alamayacak.
Osman bey ticari kazancından ötürü zarar ederken, kira gelirinden kar etse de %5 vergi indiriminden faydalanamayacak. Neden mi? Yasa böyle. Geliri sadece ticari, zirai veya mesleki faaliyeti olanlar için indirim var.
Sermaye şirketleri için (Anonim, Limited Şirket…) durum aynı değil. Sermaye şirketleri bütün kazançları için, şartların sağlanması halinde %5’lik indirimden faydalanabiliyorlar.
İNDİRİMDEN FAYDALANABİLMEK İÇİN
1-Son 3 yıl içinde vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş olması ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin yasal süresinde ödenmiş olması gerekiyor. Kanuni süresinde verilmiş ancak sonradan düzeltilen beyannameler ihlal sayılmıyor. Her bir beyanname itibariyle 10 TL’sına kadar eksik ödemede ihlal sayılmıyor.
2- Son 3 yıl içinde ikmalen,re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması. Vergi incelemesi sonucunda mükellef adına Vergi ve Vergi cezası düzenlenmemiş olması gerekiyor. Ancak; yapılan tarhiyatların kesinleşmiş yargı kararıyla veya Uzlaşılması yada düzeltme hükümlerine göre ortadan kaldırılmış olması ihlal sayılmıyor.
3- İndirimden faydalanılacak yılın beyannamesinin (Kurumlar ve Yıllık Gelir Vergisi beyanı) verildiği tarih itibariyle VADESİ GEÇMİŞ vergi aslı ve cezaları dahil vergi borcu toplamının 1.000.-(BİN) Türk Lirasını aşmaması gerekiyor.
4- İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ve önceki 4 takvim yılında VUK 359. maddesine muhalefet eden fiillerin işlendiği yönünde tespit olmaması gerekiyor. Vergi Usul Kanun 359. Maddesi Kaçakçılık Suçları ve Cezalarını kapsamakta. 359. madde sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme ve kullanma suçlarını da içeriyor.
Yasal süresinde verilecek beyanlar, sadece Yıllık Gelir ve Kurumlar Vergisi beyanları değil vergi mükellefiyeti çerçevesinde Vergi Dairelerine verilecek tüm beyanları ifade etmekte. Yıl içinde Damga Vergisine tabi işlem tesisi neticesinde, bir defa dahi olsa Damga Vergisi beyanının yasal süresinde beyan edilmemesi indirim hakkını kaybettirir.
Şartları taşımadığı halde %5 indirimi vergi indirimi alan Vergi Mükelleflerinin almış olduğu indirim tutarları Vergi Ziya-ı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacak. Böyle bir durum neticesinde bundan sonraki yıllar için her hangi bir yasak söz konusu değil. Şartları tekrar sağlayınca indirim hakkı yine devam edecek.
Yasanın uygulaması 01.01.2018 tarihinden itibaren başlayacak olup, ilk %5 indirim 2017 yılı kazançları için uygulanacak.
Örnek: 2017 hesap döneminde 500.000.- TL Kar eden bir şirket için;
Vergi Matrahı : 500.000.-TL.
Hesaplanan Kurumlar Vergisi %20 : 100.000.-TL.
Vergi İndirimi %5 : 5.000.- TL.
Ödenecek Vergi : 95.000.-TL.
Örnek: 2017 hesap döneminde 500.000.- TL Kar eden bir şirket için %5’lik indirim sonrasında iade çıkma hali ;
Vergi Matrahı : 500.000.-TL.
Yıl İçinde Ödenen Geçici Vergi :100.000.-TL.
Hesaplanan Kurumlar Vergisi %20 :100.000.-TL.
Vergi İndirimi %5 : 5.000.- TL.
İade Edilecek Vergi : 5.000.- TL.
(İade edilecek vergi, bir tam yıl içinde diğer vergilerden mahsup edilebiliyor)