Antalya SMMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Mevlüt KÖKÜŞ
SMMM
Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun teklifi TBMM’de kabul edildi. Yasaya göre işyerinde sigortasız işçi çalıştıran, sahte sigortalı bildiren işverenler için SGK Teşviklerinden bir yıl mahrum kalma uygulamasında değişikliğe gidiliyor.
Mevcut durumda işyerinde kayıt dışı veya sahte sigortalı çalıştırdığı tespit edilen işverenler bir yıl süreyle SGK teşviklerinden yararlanamamaktaydı. Yapılan denetim ve kontroller esnasında İşverenin işyerinde BİR kişi çalıştırıyor olması ile BİN kişi çalıştırıyor olmamasının hiçbir önemi yoktu. BİN kişi çalıştıran bir işverenin denetimler esnasında 1 kişiyi bile sehven, kasıt olmadan sigortasız çalıştırdığı tespit edilirse, işveren 1 yıl boyunca SGK teşviklerinden mahrum kalıyor. İşveren açısından bu ceza bir hayli ağırdı.
İlk ceza sigortasız işçi çalıştırmaktan. Güncel rakamlar;
İşe giriş bildirgesinin zamanında verilmemesi 2 asgari ücret ceza 1.777,50 * 2= 3.555,00.- TL.
Sigortasız işçiyi APHB’ de bildirmemiş olması 2 asgari ücret ceza 1.777,50 * 2= 3.555,00.- TL.
Sigortasız işçiyi ücret bordrosunda göstermemesi yarım asgari ücret ceza , yasal defter kaydedilmemesi her ay yarım asgari ücret ceza, 1 yıl için 38 asgari ücret ceza ile karşı karşıya gelinebiliyor. Sigortasız çalışan işçinin işe girdiği ay tespit edilmesi halinde sadece işe giriş bildirgesinin zamanında verilmemesinden ötürü ceza uygulanıyor.
2. ceza teşviklerden faydalanamama;
Sadece asgari ücret üstünden 5510 sayılı yasa gereğince 1 yıl boyunca teşvikten mahrum kalma cezası 1 işçi için (1.777,50 % 5*12) 1066,50 TL, Bin işçi olsa; 1.066.500,00.-TL. Bilerek ya da bilmeyerek sigortasız işçi çalıştırdığı veya çalışmadığı halde sigortalı gösteren işverenler ağır bir cezaya çarptırılabiliyordu.
Yapılan Düzenleme Sonrasında
Kayıt dışı istihdamın veya sahte sigortalılığın tespiti halinde uygulanmakta olan bir yıl süreyle teşviklerden yararlanamama uygulaması birinci tespitte bir ay süreyle, ilk tespitten itibaren üç yıl içinde yapılan tespitlerde ise bir yıl süreyle teşviklerden yararlanamaması şeklinde değişiyor.
"Beş kişiden fazla olmamak koşuluyla çalıştırılan toplam sigortalı sayısının %1’ini aşmayan sayıda, çalıştırılan kişilerin sigortalı olarak bildirilmediğinin veya bildirilen kişilerin fiilen çalışmadığının tespit edilmesi halinde birinci fıkra hükümleri uygulanmaz.” hususu ile ilgili olarak ise işverenlere 5510 sayılı Kanuna göre idari para cezaları uygulanmaya devam edilecektir.
Bu durumda yapılan kontrol ve denetimlerde; 500 işçi çalıştıran işverenin sigortasız çalıştırdığı işçi sayısı 5 kişiyi aşarsa, 1 kişi çalıştıran işverenin ise %1’i bir kişinin altında bile olsa 1 kişi sayılacağı için birinci tespitte bir ay süreyle, ilk tespitten itibaren üç yıl içinde yapılan tespitlerde ise bir yıl süreyle teşviklerden faydalanamayacak. Ancak sigortalıyı bildirmeme yönünden işverenlere 5510 sayılı Kanuna göre idari para cezaları uygulanmaya devam edilecektir. Yani işveren teşvikten faydalansa bile işçinin SGK’na bildiriminin yapılmamasından ötürü ceza uygulanacak.
Ayrıca kanunun yürürlük tarihinden önce bir yıl istihdam teşviklerinden yararlanamama durumuna düşmüş olan işyerlerinin bir yıldan kalan sürelerinde, ikinci bir tespit olmadığı takdirde istihdam teşviklerinden yararlanması mümkün olacak.
Yasanın yürürlük tarihi 01 Nisan 2017.