Resmi gazetede yayınlanan, 6663 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanunun Mükerrer 20.Maddesine göre Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla yirmi dokuz yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilerin, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 Türk lirasına kadar olan kısmı gelir vergisinden İstisna.
İstisna hey yıl için 75.000.-TL'sı olup işe faaliyete başlanılan yıldan itibaren 3 yıl boyunca devam edecek. İlk defa bu yıl işe başlayan gerçek usulde Gelir Vergisi mükellefi olan genç girişimciler 2016-2017-2018 yıllarında bu istisnadan faydalanacak. İlk defa işe başlamadan kasıt daha önceden kendi adına bağımsız bir Ticari, Zirai veya Mesleki faaliyet yürütmemesi ve Gelir vergisi mükellefi olmamaları gerektiğini ifade etmektedir. Kanunda belirtilen faaliyetleri daha önceden Limited Şirket veya Anonim Şirket olarak yürütenler ile önceden yahut halen Limited Şirket veya Anonim Şirket ortağı olan Genç Girişimcilerin, kendilerine yeni iş kurmaları halinde de istisnadan faydalanabilirler.
İstisna, sadece kanunda belirtilen Ticari, Zirai veya mesleki faaliyet yapacak olan genç girişimciler için geçerli olup, Gayrimenkul Sermaye İradı Kazançlarına (Kira Gelirlerine), Ücret Gelirlerine, Menkul Sermaye İradı Kazançlarına ve Değer artış kazançlarına, kanunda açıkça yer verilmediğinden ötürü uygulanmayacağı kanaatindeyim. İstisna sadece Gelir Vergisi için,diğer yükümlülükler istisna kapsamı dışında KDV,Stopaj gibi.
Şuan 29 yaşını doldurmamış genç girişimciler işe başladığında 29, 30 ve 31 yaşında da istisnadan faydalanabilecek. Burada dikkat edilmesi gereken bir husus da, istisnanın faaliyete başlanıldığı yıldan itibaren başlaması ki; İlk defa işe başlayacak genç girişimcilerin işe başlamalarını yıl sonuna denk getirmemelidirler. Zira, Aralık 2016 ayı içinde işe başlayacak genç girişimcinin bir ay içinde 75.000.-TL'sı kazanç elde etme ihtimali az olduğundan, bir hesap dönemini istisnadan tam olarak faydalanmadan kapatabilirler. Böyle bir durumda takip eden yıl başından itibaren faaliyete başlamaları menfaatlerine olacaktır.
Kanun koyucu istisnadan faydalanmak için bazı şartları aşağıdaki gibi düzenlemiştir.
1-İşe başlamanın kanuni süresi içinde bildirilmiş olması,
2-Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi (Çırak, kalfa veya yardımcı işçi çalıştırmak ya da seyahat, hastalık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak işinde bilfiil çalışmamak bu şartı bozmaz.),
3-Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması hâlinde tüm ortakların işe başlama tarihi itibarıyla bu maddedeki şartları taşıması,
4-Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hâli hariç olmak üzere, faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan veya kayın hısımlarından devralınmamış olması,
5-Mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olunmaması.
İstisna kapsamındaki faaliyetlerden kazanç elde edilmemesi veya istisna haddinin altında kazanç elde edilmesi hâllerinde dahi yıllık beyanname verilir.
Şartlardan birincisine bakıldığında , işe başlamanın herhangi bir denetim veya tespit sonucunda olmaması veya geriye dönük mükellefiyet tesis edilmemesi anlamı doğmaktadır.
Kanun koyucu kanunun amacının farklı kullanılmasını engellemek maksadıyla,Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hariç olmak üzere, faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan veya kayın hısımlarından devralınmamış olması şartı koymuş. O zaman genç girişimciler ailesinin ve üçüncü dereceye kadar yakın olanların, işletmelerini yada mesleki faaliyetlerini, devir almayacak, kendi işini sıfırdan kuracak. Peki bu durumda emekli olan bir babanın veya annenin işini yapacak olan Genç girişimci Mali Müşavir,Avukat, Bakkal, Mobilyacı, Kuyumcu babasının işini devir almayacak da, peki kimin işini devir alacak.? Kanun koyucu devirden kastın ne olduğunu, hangi durumların devir sayıldığına açıklık getirmeli.
Antalya S.M.Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Mevlüt KÖKÜŞ
S.M.Mali Müşavir&Bağımsız Denetçi