Mevlüt KÖKÜŞ

Mali Müşavir&Bağımsız Denetçi
 
   
     Son yıllarda sıkça duymaya başladığımız, iflas erteleme kurumu Türk Ticaret Kanununun 377. Maddesi  ile  hüküm altına alınmıştır. İflas ertelemenin gayesi yalın bir anlatımla adı üstünde iflas etmiş bir şirketin yetkilileri, iflas ettim sayın mahkeme, iflasımı ertelersen ben bu süreçte borçlarımı ödeyip, şirketimi iflas etmekten kurtaracağım demektir diyebiliriz. Peki iflas erteme almak için ne yapmak gerekir.        

İflas Ertelemenin Yasal Dayanağı Nedir ?
 

        İflasın ertelenmesi Türk Ticaret Kanunun 377.maddesinde;  Yönetim kurulu veya herhangi bir alacaklı yeni nakit sermaye konulması dâhil nesnel ve gerçek kaynakları ve önlemleri gösteren bir iyileştirme projesini mahkemeye sunarak iflasın ertelenmesini isteyebilir. Bu hâlde İcra ve İflas Kanununun 179 ilâ 179/b maddeleri uygulanır diyerek tanımlamıştır.  Kanun maddesi, yine aynı kanunun 376. Maddesinin 3.bendi uyarınca, borca batık olma durumu halinde yapılması gerekenlerden iflas erteleme hükümlerine, istinaden şirket yetkililerinin yapması gerekenleri belirtmektedir. Yeni Türk Ticaret Kanunu, İflasın Ertelenmesini eski 324.maddeden farklı olarak somut ve gerçekçi bir iyileştirme projesi koşuluna bağlamaktadır.
 

Şartları  Nedir, Kimler İsteyebilir ?
 

      Kanunun öngördüğü şartları taşıyan şirketler,İflas erteleme talebinde bulunabilirler.

       Bu şartlardan  ilki, şirketin Yönetim kurulu iflas erteleme için karar almalıdır. Karar almadan önce,  yönetim kurulu,  son yıllık bilânçodan sermaye ile kanunî yedek akçeler toplamının yarısının zararlar sonucu karşılıksız kaldığının, yani yitirilmiş bulunduğunun anlaşılması halinde, yönetim kurulu, genel kurulu  hemen toplantıya çağırmaya ve uygun gördüğü gerekli önlemleri kurula sunmak zorundadır. Yönetim kurulunun, genel kurulu hemen toplantıya çağırması,şirketin finansal yönden kötü durumda bulunduğunu bütün açıklığıyla kurula anlatması, hatta bu konuda bir rapor vermesi, zararların sebeplerini (kaynaklarını) göstermesi ve tedavi çareleri önermesi gerekir, aksi halde yönetim kurulu sorumlu olur.

        İkincisi, Şirketin borca batık olması gerekiyor.  "Borca batık olma" kavramı, şirket aktifleri yıllık bilânçoda olduğu gibi defter (iktisap) değerleriyle değil,  fakat gerçek (olası satış değerleri) değerleriyle değerlemeye tâbi tutulsalar bile alacaklıların, alacaklarını alamamaları, yani şirketin borç ve taahhütlerini karşılayamaması demektir. Yani şirketin iflas erteleme talibine başvuracağı gün itibariyle  çıkarılan bilanço da borca batık olması yanında, duran varlıklarının bilirkişi marifetiyle değerlenmesi sonrasında da borca batık olmalı.
 

      Sonuncusu da İyileştirme projesinin hazırlanması. İflasın ertelenmesi talebiyle birlikte mahkemeye bir iyilestirme projesinin sunulması iflasın  ertelenme sinin sekli sartlarındandır. Sunulan iyilestirme projesinin ciddi ve inandırıcı olması ise iflasın ertelenmesinin maddi sartlarındandır. İyileştirme projesi hazırlanırken Yeni Ticaret Kanunun da “yeni nakit sermaye  konulması dâhil nesnel ve gerçek kaynakları ve önlemleri gösteren bir iyileştirme projesini mahkemeye sunarak iflasın ertelenmesini isteyebilir” ifadesi  ile hazırlanacak olan iyileştime projelerinin gerçek ve uygulanabilir yöntemler ile hazırlanması gerektiğine vurgu yapmaktadır.

        Ticaret Kanunu  376.maddesinde  Sermayenin kaybı, borca batık olma durumu ile hükümleri gereğince, şirket yönetim kurullarına sorumluluk vermiş olup, bu sorumlulukları yerine getirmeyen yöneticiler ve şirketler hakkında olumsuzluklar yaşanabilecektir. Bu madde şartlarına göre borca batık olan şirket yöneticileri ,öncelikle şirketin iflasını istemek zorundadır. Yani iflas erteleme talebi asli bir sorumluluk olmayıp esas sorumluluğu, borca batık şirketin iflasını mahkemeye bildirmektir. Ancak, şirketini kurtarabilecek yöneticiler için İflas erteleme kurumu bir fırsattır.
 

       Sonuç  itibariyle bu şartları taşıyan şirketler, şirket merkezinin bulunduğu yer  Asliye Ticaret mahkemelerine başvurarak İflas erteleme talebinde bulunabilirler. Mahkeme, derhal tedbir kararı da verip bir kayyım atadığı gibi, erteleme kararı ile birlikte ile birlikte de kayyım atayabilir.   Kayyım atanması ve  iflasın ertelenmesi halinde ne olacak? Tabi ki her şey güllük, gülistanlık olmuyor. Artık şirketi kurtarmak, şirket yöneticilerinin ve profosyonellerin hünerine  bağlı.
 

    Yazımızda kısaca borca batık  şirketlerin dikkat etmesi gereken başlıca hususlar hakkında bilgi verilmiştir. Konu hakkında detaylı bilgiye ihtiyacınız olması halinde bizimle irtibata geçebilirsiniz.